"Swades"in Görüntü Yönetmeni Mahesh Aney, Filmin 20. Yılında Unutulmaz Anıları Anlattı

Yönetmen Ashutosh Gowariker'in Aralık 2004'te vizyona giren "Swades" filmi, gişede beklenen başarıyı elde edememişti. Ancak Shah Rukh Khan, Gayatri Joshi ve Kishori Ballal'ın başrollerini paylaştığı film, yıllar içinde kült bir klasik haline geldi. "Swades"in 20. yıl dönümünde, filmin görüntü yönetmeni Mahesh Aney, Bollywood haber ajanslarıyla yaptığı özel bir sohbette çekimler sırasında yaşanan ilginç ve komik anıları anlattı.

"Gandhi" Filmi ile Benzerlikler

"Ashu (Ashutosh Gowariker) bu film hakkında benimle konuşmuştu, ancak o sırada başka bir projede çalıştığım için kabul edememiştim. Başka bir görüntü yönetmeniyle anlaşmışlardı. Ancak 2003 yılında Ashu, (önceki görüntü yönetmeniyle) bir sorun olduğunu söyledi ve müsait olup olmadığımı sordu. Evet dedim. Ancak bir ay boyunca sessizlik oldu. Hiçbir konuşma geçmedi. Bir gün Guru'muzu ziyaret etmek için Satara'daydım. Ashu aradı ve yakınlarda bulunan Wai'ye gidip Nitin Desai tarafından tasarlanan eve bakıp bakamayacağımı sordu. Ashu, bir ay boyunca bana geri dönmemesinin nedeninin bazı sorunlar olduğunu söyledi. Sonra yakında Chennai'de buluşmamı istedi.

Ashu, Chennai'de (AR) Rahman ile birlikteydi. Senaryo okuma seansına başladık. Bittiğinde ne düşündüğümü sordu. Harika olduğunu söyledim. Aklıma ne geldiğini sordu. Görsel olarak bir şekilde "Gandhi" filmini anımsattığını söyledim. Ashu gülmeye başladı, bir çekmeceye uzandı ve bir "Gandhi" CD'si çıkardı. Aynı fikirde olmamamız ihtimaline karşı CD'yi yanında getirdiğini söyledi (gülüyor). ABD'deki keşif çekimleri önceki görüntü yönetmeni tarafından zaten yapılmıştı. Detaylı bir iş çıkarmıştı ve birçok şeyim zaten halledilmişti. Kaveri Amma'nın kaldığı evin yüzde 70'i de hazırdı.

Ulusal Ödülün Beklenmedik Sonuçları

Bu filmle Ulusal Ödül kazandınız. Bu özel olmalı.

Aslında Ulusal Ödül beklemiyordum. Tabii ki çok mutlu oldum, ama biraz da şok oldum. Panorama, Ulusal Ödüller ve benzeri jürilerde bulundum. Bu yüzden öne çıkarılan filmlerin "Swades" gibi olmadığını biliyordum çünkü her zaman ticari ve ana akım sinema olarak kabul edilecek ve Ulusal Ödüller'e hak kazanamayacaktı.

Daha sonra sanat yönetmeni Vinod Guruji'den bir telefon aldım. Beni tebrik etti ve şimdi Ulusal Ödül kazandığıma göre önümüzdeki beş yıl boyunca evde oturmam gerekeceğini söyledi. "Neyin var senin?" dedim. Ama o, "Böyle olur işte, görürsün şimdi" dedi. Ve sonraki beş yıl boyunca tek bir filmim bile vizyona girmedi. Yaptığım tüm filmler takılıp kaldı. Zor bir dönemden geçtim. Bana teklif edilen "Taare Zameen Par" gibi bir film elimden alındı. Yani, Ulusal Ödül kazanmak çok güzeldi. Ama sanırım bir ödül kazandığınızda insanlar size muhtemelen farklı bakıyor. Bilmiyorum; özellikle reklam ve ana akım sinemada olan buydu. İnsanlar, "Hayır, hayır, bu Ulusal Ödül sahibi" diyorlardı. Yani, bu ödül sonraki birkaç yıl boyunca kariyerimi elimden aldı (gülüyor).

Shah Rukh Khan ve Sucu Çocuk Oyuncu

Shah Rukh Khan'ın trende seyahat ettiği ve bir su satıcısından ucuz su aldığı sahne, filmin en iyi anlarından biri olarak kabul ediliyor. Çekimlerin nasıl yapıldığını kısaca anlatabilir misiniz?

Biraz daha geniş bir çekim görürseniz, pencerenin karşısındaki koltukta oturan adamın omzunun üzerinden bir çekim olduğunu görürsünüz. O kişi aslında Ashu. Ashu, her zaman Shah Rukh ile sohbet halindeydi. Sahnenin çekilme şekli çok doğaldı, ancak yoğunluk da vardı. Ve başardık. Bunun güzelliği, su satan çocuk da dahil olmak üzere yüzde 99'unun oyuncu olmamasıydı. O çocuğun ne yaptığını hayal edebiliyor musunuz? O çocuk o çekimi mahvetti! Yaptığı tüm küçük hareketler çok güzeldi dostum. Ve o sahnedeki Shah Rukh; o adam olağanüstü.

Shah Rukh Khan: Dakik ve Hazırlıklı Bir Yıldız

Kamera arkasında Shah Rukh Khan'ı nasıl buldunuz?

Daha önce onunla reklamlar çektim. Harika bir adam. Çok hazırlıklı. Çekimler arasında Prahlad Kakkar ile bir reklam çekmeye gittiği zamanlar oldu. Bana, "Akşam 9'da sete döneceğim ve akşam 9:20'de çekime hazır olmalısınız. Makyajımla hazır olacağım" dedi. Ve bu bir kez olmadı, 3-4 kez oldu. Her zaman tam vaktinde dönerdi. Shah Rukh yüzünden tek bir gün bile gecikme olmadı. Hazır olduğumu asla iki kez söylemek zorunda kalmadım. Keşke tüm oyuncular böyle olsa. Aamir de çok iyi. Onunla birçok reklam çektim. Bence ne kadar büyüklerse o kadar iyiler. Bu yüzden büyükler. Tüm sorunları size verenler, küçük adamlar.

"Yeh Tara Woh Tara" Şarkısının Çekimleri

"Yeh Tara Woh Tara" şarkısı, özellikle de perde kaldırıldığında ve sembolik olarak kast farklılıklarını ortadan kaldırdığında, filmden çok beğenilen bir diğer an. Bu sahne hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Ondan önce (SRK) ve büyükbabanın ağacın altında oturup konuştukları küçük bir sahne var. Sahneyi çektik ve sonra şarkıyı çekmek üzereydik ki asistanım geldi ve "Patron, o çekim ters oldu. Çizgiyi geçtik" dedi. Yani, kamerayı yanlış tarafa yerleştirirsem veya önceki çekimle devamlılık yoksa, karakterler ters çevrilir. Asistanıma inanmadım ama ısrar etti. Oturup kontrol ettim ve bunun gerçekten olduğunu fark ettim. Ashu'ya söyledim ama inanmayı reddetti. Ona gösterdim ve "Şimdi bunu Shah'a (Rukh Khan) kim söyleyecek?" dedi. "Sen söyleyeceksin, sen yönetmensin" dedim.

Bay Shah iPad'iyle oturuyordu. Ashu ona doğru gitti ve sahneyi tekrar çekmeyi önerdi. Shah Rukh, "Neden? Tamam demiştin..." dedi. Ashu yine de yapmamız gerektiğini söyledi. Ama Shah Rukh nedenini bilmekte ısrar etti. Sonunda ona ne olduğunu ve çizgiyi geçtiğimizi söylemek zorunda kaldık. Shah Rukh, "Çizgiyi geçtiğinizi biliyordum" dedi. Kameranın kurulduğu anda "bu çekim ters oldu" diye düşündüğünü söyledi. Ama "Sessiz kaldım çünkü tüm filmi sizlerle çekmek zorundayım. Yanlış olsaydım, karşımda bir Mahesh Aney ve bir Ashutosh Gowariker var ve siz ikiniz önümüzdeki 80 gün boyunca bana 'sus, sinemadan anlamıyorsun' diyecektiniz (gülüyor)" dedi. Sonra tekrar çektik.

Şarkıda, bir perdeyle bölünmüş iki taraf vardı. Fark ettiyseniz, kamera her zaman üst kast karakterlerini sağda, alt kast karakterlerini solda tuttu. Bu çok bilinçli bir kamera konumlandırmasıydı. Ve o şarkının en zor kısmı, satır satır çekilmiş olması. Yani, kamerayı kelimenin tam anlamıyla çok fazla hareket ettiriyorduk.

ABD ve Hindistan'daki Çekimler

Filmin bir kısmı ABD'de, bir kısmı da Hindistan'da bir köyde çekildi. İki mekanı çekmek için farklı teknikler kullandınız mı?

Filme çok yakından bakarsanız, her iki bölgedeki renk tonlarının çok farklı olduğunu görürsünüz. Amerika'da, özellikle NASA'da çektiğim her şey mavi-gri bir tona sahip. Ancak Hindistan'daki tüm çekimler için çok daha sıcak bir görünüm verdim. Bakınca sıcaklık hissediliyor. Filmin yarısını Kodak, yarısını Fuji ile çektim. Hindistan'da Kodak'ı tercih ettim çünkü istediğim o harika sıcak görünümü verdi. ABD'de Fuji'yi iki nedenden dolayı tercih ettim. Bana istediğim görünümü veriyordu. Ve NASA'da çok fazla pencere çekeceğimiz için, o zamanlar sadece Fuji'nin ürettiği daha hızlı bir filme ihtiyacım vardı.

NASA'da Çekim Yapmak

NASA'nın içinde çekim yapmak nasıl bir deneyimdi? Orada çok az film çekildi.

Bu, NASA'nın içinde çekilen sadece üçüncü filmdi. Bu konuda oldukça katılar. Senaryoyu okumak, neler olduğunu öğrenmek vb. istiyorlar. Bunun güzelliği, Cape Canaveral'daki ateşleme odasında çekim yapabilmemdi. Roketlerin kalkması için düğmeye bastıkları yer orası.

Orada harika bir olay yaşandı. Shah Rukh ve arkadaşı Vinod'un konuştuğu bir sahne var. Arkada fırlatma rampasını görüyorsunuz. Çıkarken pasaportumun, paramın ve her şeyimin olduğu çantamı orada unuttum. Koordinatör Terry, beni artık içeri geri alamayacağını söyledi. Kapıda beklerken astronotların olduğu bir minibüs geldi. Fırlatma alanından dönüyorlardı. Bizi çekim yaparken görmüşlerdi. Görüntü yönetmeninin çantasını unuttuğu söylendi. Sadece atlamamı istediler. Sonra onlarla içeri girdim ve çantamı aldım. 7-8 kişilerdi. "Dostum, bu kadar kolay kurtulamazsın. Bu gece bize bira ısmarlıyorsun" dediler. Onlarla nehir kenarındaki harika küçük bir bara bira içmeye gittim ve bu astronotların birçok küçük hikayesini dinledim. Onlarla harika vakit geçirdim.

Ashu, bunca zaman nerede olduğum konusunda endişeliydi. Dört saattir kayıptım (gülüyor). Geri döndüğümde, onlara "Siz çocuklar asla inanmayacaksınız (ne olduğuna)" dedim. Ertesi gün onlar da çantalarını bırakacaklarını söylediler.

"Swades": Gişede Başarısız, Kalplerde Şampiyon

"Swades" bugün kült bir klasik olarak kabul ediliyor, ancak vizyona girdiğinde iyi iş çıkarmadı. Bunu siz, Ashutosh Gowariker ve diğerleri nasıl karşıladı?

Sadece iyi iş çıkarmadı. Sözde bir fiyaskoydu. Dünyanın en iyi filmini, en iyi oyuncularla, en iyi yönetmenle yapabilir ve bir görüntü yönetmeni olarak en iyi performansımı verebilirim. Ama film gişede başarısız olursa, hepimiz onunla birlikte batarız. Ve en berbat oyuncu kadrosuyla, en berbat senaryoyla, en berbat yönetmenle en berbat filmi çekebilirsiniz ve film hit olursa, herkes uçar. Bu bir gerçek. "Swades" sonrası, size söylediğim gibi, benim için kolay bir dönem değildi. Bir sonraki büyük filmim "Shirin Farhad Ki Toh Nikal Padi" (2012) idi.

Ashutosh'u genç bir oyuncu olduğu zamandan beri tanıyorum. Ashu'yu çok etkilediğini sanmıyorum çünkü hemen bir sonraki projesine geçti. Böyle bir şey yönetmenden çok teknisyenleri etkiliyor. Tabii ki kişisel olarak kendini berbat hissetmiş olmalı. Kalbini ve ruhunu "Swades"e koymuştu.

Neden işe yaramadığını bilmiyorum. Bugün kült bir film. Televizyonda en çok izlenen filmlerden biri. Ashu ve ben bununla ilgili gülüp "bu film boynumuzda bir değirmen taşı gibi" diyoruz. Nereye gidersek gidelim, insanlar sadece "Swades" hakkında konuşmak istiyor. İnsanların ekrandaki çalışmanızı takdir etmesinden daha büyük bir sevinç yoktur. Hiçbir para bunun yerini tutamaz.